I Toupa Jesu Khrist’ pahtawina, a sihna, leh a thohnawnna tuh Khristiante
a di’n “Ni” poimohtak ahi. Bang ziak hihiam i chihleh, khalam hotdamna leh
suahtakna theihna dinga hong kipia Jesu i thei gige nahun ahihziak ahi. A bik
in, mi khenkhat in sihna kipan Jesu Khrist thounawn ahi chih, gintak haksa sa in
pom hak asa uhi. Khristian thuginte lak ah a pomhak pawl leng ahi. A khen in, “Taksa
Thohnawnna” (Resurrection of the body) thumal chet Thukhun Thak laibute
ah kimulou chi’n gingta lou ua, huaiziak in, hiai toh kisai tu “Thohnawnna Ni”
ahihtoh kiton in saulou kikum ding i hi.
Huan, thohnawnna ni toh kisai Lai Siangthou sutsiam (NT scholar),
Timothy Johnson, in hichi’n agen hi: “Jesu apianpih mihing taksa hilou a, taksa
lamdang leh tangtawn a omden ding taksa, huai bel mihingtaksa tangtawn a omden
ding taksa a hong kikhek.” Gindan kibang lou khat ahihleh, Jesu taksa mahmah
toh thou ahi hia ahihkeileh Kha kia a thoukik ahi hia? chih ahi. Huaiziak
in, Jesu’ thohkikna apan sinlai bang sin theih ding om hiam chih leng kikum
ding i hi. Jesu’ thohkikna hichibang in i sehkhen ding:
1. Taksa Mah toh Thoukik Ahi
Jesu a taksa mahmah toh thoukik ahi chih Bible in
chiangtak in hon sinsak hi. Luka 23:52-55 ah, Jesu si a, han ah a sial thu uh i
mu uhi. Jesu a sialna uah, a theihpihtu (witness) numei a om―Mari
Magdalini, Salomi leh Mari Josep nu (Mk 15:40). A thohkikni zing (Ni sagih ni
masapen) in gimnamtui abawlte uh tawi in han ah va pai ua huai hun in Jesu tuh ni
bang zah hiam paita a asial uh, a luang a omta kei hi. Angel in, “Jesu thoukikta”
chi’n ahilh thu i mu uhi. Phetlou in, Emmau lampi a paisukte’n leng han veh
te’n a luang mulou ahihdan agen uh i mu hi (Luk 24:23).
Hiai Lai Siangthou apan in, Jesu Khrist tuh lei akibawl
taksa, mihing mel batpih abawl taksa pen toh thoukiknawn ahi, thoukiklou a a Kha
kia thoukik hileh ataksa muh ding omlai dinga, akikilhna mate muh ding a om lai
ding (John 20:20-31), chih hon sinsak hi. Ahihleh, athawhkikpih taksa pen bang
chibang taksa hi ding? A si thei nawn taksa ahi diam? chih dotna lianpi om hi.
2. A Thohkikpih Taksa
Lai Siangthou apan chiangtak a i muh bang in, athohkipoh pen a “kisiam lamdang” (transformed) taksa ahita hi. Khristian tampite gindan in Jesu thohkikpih taksa pen ahongpai nawn (Second Coming) hun chianga ei mihingte taksa ding pen ahi a chi uhi. Bang teng hileh, Jesu thohkikpih taksa pen bang chibang taksa hihiam chih i en ding.
(i) Mihing Melpu Ahi: Emmau khua a hoh dek nungzuite kiang ah, Jesu va kilak chih i mu uhi (Luk 24:18). Mihing melpu mahleh a mit uh theilou dinga ahihmial ziak in, Jesu ahihlam a thei kei uhi. A lak ua mi Kleopa ngial in, “Jerusalem khua ah nangmah kia in hia na ten, tulai a thil omdan na theih louh?” chi in Jesu a dong hi. Hiai a i muhtheih ahihleh “aw” (verbal voice) mihing aw mahmah a kihou, mihing taksa mahmah leng mu uh chih a chiang hi. Jesu mah in Luka 24:39 ah, “Kakhutte ka khepekte en un, kei mahmah ka hi kei hiam! Hon khoih unla, thei un; sa leh guh nei a n’on muh bang un kha in zaw sa anei ngal kei a achi a.” Emmau lampi leh khua a thiltungte apan Jesu’ taksa tuh mihing taksa bangpu ahi chih chiangtak in amuhtheih hi. Mihing taksapu mahleh thilhih theitak leh lamdangtak ahihdan theihchian apoimoh hi.
(ii) A Taksa tuh A Mangthei Ahi: Mihing taksa mah a thoukiknawn mahleh Jesu’ taksa tuh amangthei hi. Gintak haksa leh suangtuahna (illusion) lel ahi chi’n, gingloute apan thohthawnna demna pipente lak a khat ahi. Himahleh, i Lai Siangthou in Jesu’ thohnawnna taksa in thilhihthei ahihdan chiangtak in hon sinsak hi. Emmau lampi apai gel toh Jesu’n annkuang umkhawm a atutlai un, tanghou a piak anek lai un amitte uh hongvak in, Jesu a mang chih i muthei uhi (Luk 24:31).
Mihing taksa mangthei chih ngaihtuahkhiat but ding ahikei hi. Na kianga tun a lawm hong mang phut mok leh bang taksa nei na hia chi a dotna leh lamdangsakna om ding ding hi. Hiai in a etsak ahihleh mihingte thil hihtheihna khen a thil hihtheihna (supernatural power) nei hiding eive i chi ding hi.
(iii) Nungzuite lak ah Thakhat in Jesu a Kilak: A lamdang mahmah ahihleh nungzui khenkhat leh Emmau lampi a paite Jerusalem ah inn khat ah a omlai un, Jesu thakhat in a kiang uah kilak in, alak uah ava ding hi (Luk 24:36). Huaibang in, Jesu a thohkhit ni giat nung in kongkhak kikhakkhum a om nungzui khenkhat leh Thomas kiang ah ava ding nawn hi (John 20:26). Hiai apan i muhtheih ahihleh, mihing taksapu a, khoihtheih a om hinapi mun teng a om thei leh thei mang thei taksa ahi chih hon kichiansak hi.
3. Taksa Thohkikna Om mah Ahi
A tunga i gensa bang in, taksa’ thohkikna omlou hihleh
1 Korinthte 15:13 na a kigen bang in “Jesu’ thohkikna” gingta/pom lou kihi ding
hi. Lai Siangthou in Jesu ahongpai nawn chiang in gingtute taksa kikhek ding
ahi chih hon sinsak hi. Hiai sinsakna ahihleh mi khenkhatte’n ginglel in dotna tampi
abawl uhi. 1 Korinthte 15:35, “Himahleh, kua hiam khat in, Misi bangchi’n
kaihthoh ahi ding uh? Pumpi bangchi bang pu in a hia ahong suah ding?...”
Lai Siangthou in thohnawnna ni ah gingtute taksa kheklamdang
a om ding chih ahon sinsak hi. Jesu’n i taksa uh, amah thupina taksa toh kibang
in ahon kheklamdangsak ding hi (Phil 3:20-21). Jesu’ thohkikpih taksa tuh
mihing a toh kibang ahihman in Mary in huan vengtu ding sa a, Emmau lampi
apaite’n leng khualzinmi mah in amu uhi. I theihsiam ding khat tuh film a i muh
marvels or DC a i muh superhero-te banga i ngaihtuah louh ding
deihhuai kasa hi. Jesu’n, mihing taksa mah kapu hi chi a Luke 24:39 a nungzuite
kianga agen tuh nungzuite theihsiam na dinga mihing kampau (human terms/
human speaking) a zang chih i theih poimoh kasa hi. A thupi didan gen theihlouh
leh mihingte theihsiamna in abat phaklouh a thupitak a Jesu’ tatkhiatna
thuneihna toh i lei taksa tuh khek lamdang a om ding ahi. Muat thei in muat theihlouhna
asilh dinga, misite muat theilou a kaihthoh in a om ding ua, ei a damlaite leng
hihlamdan in i om ding uhi (1 Kor 15:51-53).
4. Ei a Ding in Thohnawnna Bang
Ahia?
Lai Siangthou a i muh bang in, Israelte leh Jesu kinaihpih
mahmah nungzuite nangawn inleng a sih khitnung tanpha a Israelte political
suahtakna peding pa chi’n a thei laitel uhi (Luk 24:21). Eite a di’n, “Thohkikna”
bang ahi dia? I Toupa Jesu’ thohkikna in khelhna leh sihna tunga vualzou ahihdan,
Setan tunga vualzou ahihdan, khovel a sisan a tan zouta ahihdan taklang hi. Huaiziak
in, Jesu sisan thil hihtheihna ziak in gingtute’n leng i melmapa zohtheihna Khrist
Jesu ah i neita uhi. Halleluiah! Ahihziak in, lei taksa toh om lai i hihman un,
Setan in i lunglutnate, i lunggulhnate mah zang in i taksa utna di bang, i lungsim
hei in khovel nopsakna leh utnate a kibual utna bang hon pia hi. Khristian
tampite pukna mah ahi. Huaiziak in, Toupa ah kinga gige gingtu i hih uh poimoh
hi. Hiai ding in 1 Johan 2:15, i theisiam apoimoh hi:
“Khovel it kei unla,
khovel a thil omte leng it sam kei un. Mi kuapeuh in Khovel a it leh, Pa a itna
amah ah a om kei hi.”
Hampha hi na hang e Pathian tate chih a om! Tunung
chianga thupina toh i taksa a thohnawn ding. Jesu’ sihna apan thoukiklou
hihleh, i ginna uh athawn suak ding hi. Himahleh, sihna tunga vualzou in Jesu a
thoukiknawn hi. Huan, Jesu’ thohnawnna in, ei gingtute leng khatvei chianga Amah
banga thounawn a sitheilou taksa kisilh ding ahihdan hong theichiansak ahihman
in, hiai khovel haksatna leh gimgentheihna lak ah i hin sung in Toupa muangni. Banah,
ginna leh kinepna hon peding in ngen ni chi’n i kichial hi.
“Thohnawnna Ni” i zat in, tunung chianga i taksa ding
leh anop didan hon ngaihtuahsak henla, kinepna thak hon pia hen. Hiai khovel ah
i om sung, ginom leh Amah bel tinten thei ding in i Toupa’n simtute i tan chiat
uah hon vualzawl hen aw.
Toupa’n thupina tengteng tangta hen.
Ka kipak.
Gelhtu,
P H Lamkhanlian
Youngreformed@2024
0 Comments